“Cỗ máy đã già, trục khuỷu kêu ro ro”, câu nói cửa miệng của các bác tài già tại quán nước ven đường quốc lộ 1A, đoạn qua xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, khiến tôi nhớ về một bộ phận tưởng chừng thầm lặng nhưng lại vô cùng quan trọng trong động cơ xe tải – trục khuỷu. Vậy trục khuỷu là gì? Vai trò của nó quan trọng như thế nào? Hãy cùng Xe Tải Van tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Trục Khuỷu Ô Tô Là Gì?
Trục khuỷu là một bộ phận quan trọng trong động cơ đốt trong của xe tải, có nhiệm vụ biến đổi chuyển động tịnh tiến lên xuống của piston thành chuyển động tròn đều. Nói một cách dễ hiểu, trục khuỷu chính là “trái tim” của động cơ, giúp xe tải vận hành một cách trơn tru và mạnh mẽ.
Cấu Tạo Của Trục Khuỷu
Trục khuỷu được cấu tạo từ các bộ phận chính sau:
- Chốt khuỷu: Nơi kết nối thanh truyền với trục khuỷu, chịu lực đẩy của piston.
- Má khuỷu: Là phần nối giữa chốt khuỷu và cổ trục, có hình dạng đặc biệt giúp chuyển đổi chuyển động.
- Cổ trục: Phần đỡ trục khuỷu, được gắn với các ổ trục trên thân máy.
Nguyên Lý Hoạt Động
Khi động cơ hoạt động, piston sẽ chuyển động lên xuống trong xi lanh. Chuyển động này được truyền tới thanh truyền và tác động lên chốt khuỷu. Nhờ hình dạng đặc biệt của má khuỷu, chuyển động lên xuống của piston được chuyển đổi thành chuyển động tròn đều của trục khuỷu. Trục khuỷu quay sẽ dẫn động các bộ phận khác như bánh đà, hộp số và cuối cùng là truyền lực đến bánh xe, giúp xe di chuyển.
trục khuỷu ô tô
Trục khuỷu chịu lực lớn, hoạt động liên tục trong môi trường khắc nghiệt nên thường được làm từ thép hợp kim có độ bền cao. Bên cạnh đó, trục khuỷu còn được gia công và xử lý nhiệt để đảm bảo độ cứng, khả năng chịu mài mòn và chống ăn mòn.
cấu tạo trục khuỷu ô tô
Ngoài ra, trục khuỷu còn có thể được phủ một lớp kim loại chống mài mòn để tăng tuổi thọ. Tuy nhiên, do tác động của lực và môi trường, trục khuỷu cũng sẽ bị mòn dần theo thời gian. Khi trục khuỷu bị mòn quá mức, sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của động cơ, gây ra tiếng kêu bất thường, tiêu hao nhiên liệu và giảm công suất.